تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه

تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه : یکی از عوامل موثر بر قیمت تمام شده محصولات ، هزینه های سربار می باشد.
لیکن چون در ابتدای دوره مالی به دلیل مشخص نبودن مبلغ واقعی هزینه ها ، با پیش بینی سربار و تعیین نرخ مربوطه اقدام می نماییم ، در پایان دوره مالی ، به بررسی هزینه های واقعی با سربار جذبی می پردازیم.
کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه از مقایسه واقعی دوایر تولیدی با سربار جذب شده کارخانه به دست می آید.
کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه برای هر دایره تولیدی به طور جداگانه محاسبه می گردد.
کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه را می توان به صورت ماهانه یا سه ماهه محاسبه نمود.
ولی محاسبه آن در پایان دوره مالی بیشتر معمول می باشد.
پس از محاسبه کسر و اضافه جذب سربار در پایان دوره و تسهیم به حساب های مربوطه ، هزینه های درج شده معادل مبالغ واقعی می گردد.
قابل ذکر است هر چه کسر یا اضافه جذب سربار به عدد صفر نزدیک تر باشد ، قیمت تمام شده مشخص شده در طول دوره دقیق تر است.
کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه از حاصل روابط زیر به دست می آید (در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه) :
( نتجه مثبت ) کسر جذب سربار = سربار جذب شده کارخانه – سربار واقعی کارخانه
( نتجه منفی ) اضافه جذب سربار = سربار جذب شده کارخانه – سربار واقعی کارخانه
بستن حساب کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه در پایان دوره مالی (در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه) :
دو روش برای بستن حساب کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه در پایان دوره مالی وجود دارد :
1-بستن حساب کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه به قیمت تمام شده کالای فروش رفته ؛
2-تسهیم کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه بین حساب های موجودی کالای در جریان ساخت ، موجودی کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته ؛
1-معمولاً در صورتی که حساب کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه ، مبلغ جزئی باشد ، به قیمت تمام شده کالای فروش رفته ( روش اول ) بسته می شود.
مثال (در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه) :
اگر در شرکت مشتاق سربار واقعی کارخانه معادل مبلغ 850.000 ريال و سربار جذب شده کارخانه معادل مبلغ 820.000 ریال باشد ،
ثبت های حسابداری مربوط به سربار واقعی کارخانه ، سربار جذب شده کارخانه و بستن کسر جذب سربار کارخانه به قیمت تمام شده کالای فروش رفته ، به شرح زیر است :
کنترل سربار کارخانه 850.000
. حساب های مختلف 850.000
ثبت سربار واقعی کارخانه
موجودی کالای در جریان ساخت 820.000
. سربار جذب شده کارخانه 820.000
تسهیم هزینه های جذب شده کارخانه
کسر جذب سربار (مانده مثبت) = سربار جذب شده کارخانه – سربار واقعی کارخانه
30.000 = 820.000 – 850.000
بعد از محاسبه کسر جذب سربار کارخانه ، ثبت های زیر صورت می گیرد و حساب های کنترل سربار کارخانه و سربار جذب شده کارخانه بسته و مانده این دو حساب صفر می شود (در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه) :
سربار جذب شده کارخانه 820.000
کسر جذب سربار کارخانه 30.000
. کنترل سربار کارخانه 850.0000
احتساب کسر جذب سربار کارخانه
قیمت تمام شده کالای فروش رفته 30.000
. کسر جذب سربار کارخانه 30.000
انتقال کسر جذب سربار به قیمت تمام شده کالای فروش رفته
2-در صورتی که کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه رقم عمده ای را تشکیل دهد باید بین حساب های موجودی کالای در جریان ساخت ، موجودی کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته به نسبت سربار جذب شده کارخانه در مانده هر کدام از حساب ها تسهیم گردد.
مثال (در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه) :
در مثال فوق اگر فرض شود که مبلغ 820.000 ریال سربار جذب شده کارخانه به قرار زیر در حساب ها توزیع شده باشد :
موجودی کالای در جریان ساخت 10% ؛
موجودی کالای ساخته شده 164.000 ریال معادل 20% ؛
قیمت تمام شده کالای فروش رفته 574.000 ريال معادل 70% ؛
موجودی کالای در جریان ساخت 3.000
موجودی کالای ساخته شده 6.000
قیمت تمام شده کالای فروش رفته 21.000
. کسر جذب سربار کارخانه 30.000
تسهیم کسر جذب سربار بین مراحل ( بر اساس روش دوم )
در توضیح تعیین کسریا اضافه جذب سربار کارخانه :در واقع بعد از ثبت حساب های فوق ، مانده حساب های موجودی کالای در جریان ساخت ، موجودی کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته بر اساس هزینه های واقعی خواهد بود.
کسر یا اضافه جذب سربار کارخانه ممکن است بر اساس مانده حساب های موجودی کالای در جریان ساخت ، موجودی کالای ساخته شده و قیمت تمام شده کالای فروش رفته تسهیم گردد.
نیز ممکن است حساب کسر یا اضافه جذب سربار براساس هر نسبتی که به تصویب مدیران مجموعه رسیده باشد ، تسهیم گردد.