مالیات بر عملکرد

مالیات بر عملکرد : مالیات تکلیفی قسمتی از مالیات بر درآمد اشخاص است که تکلیف کسر و پرداخت آن طبق احکام قانونی مربوطه در برخی منابع مالیات بر درآمد به عهده پرداخت کنندگان وجوه می باشد ( برای مثال همان مالیاتی که کارفرما از حقوق کارگر کسر و به اداره مالیات می پردازد ).

مالیات تکلیفی چیست؟

مالیات‌ تکلیفی در لغت به معنای انجام یک تکلیف می‌باشد و هدف از آن ، فرآیند پرداخت نوعی مالیات است که انجام آن بر عهده اشخاص معینی می باشد که قانون آنها را مکلف ساخته است.
بر طبق قانون این اشخاص معین ، باید قبل از پرداخت هر وجهی به اشخاص ثالث ، مکلف هستند که وجوهی که میزان آن را قانون تعیین کرده از مبالغ مذبور کسر کنند و در موعد مشخص به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نموده و مابقی آن را پس از کسر سایر کسورات در وجه آن اشخاص ثالث پرداخت نمایند.

بنابر این سه نقش یعنی کارفرما (فردی که تکلیف پرداخت مالیات بر عهده او است) ، مالیات و اشخاص ثالث در این میان وجود دارند.

مالیات بر حقوق :

یکی از ساده ترین نوع مالیاتی که می توانیم به آن اشاره کنیم عبارت است از مالیات بر حقوق کارمندان ، پرسنل و کارگران (اشخاص ثالث) یک وزارتخانه ، سازمان ، موسسه ، بنگاه اقتصادی و شرکت‌ ها و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی (کارفرما) است که بر طبق قانون باید از حقوق پرسنل کسر گردد و در مهلت قانونی مشخص شده به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز شود.
در واقع کسر از حقوق کارمندان و پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی از اختیار کارمندان خارج می باشد و به نوعی از سهل الوصول ترین نوع دریافت مالیات است.

مالیات بر عملکرد چیست؟

مالیات بر عملکرد یا همان مالیات بر درآمد به انواعی از مالیات گفته می شود که مودیان مالیاتی پس از تنظیم مبالغ سود و زیان شرکت مزبور در یک دوره مالی به میزان 25% از آن را که طبق ماده قانونی مشخص شده در موعد مقرر به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌ نمایند.
بنابراین پس از تنظیم صورت حساب سود و زیان،باید به میزان 25% رقم سود خالص شرکت به عنوان مالیات بر عملکرد محاسبه و ثبت گردد.
در پایان یک دوره مالی کلیه درآمدها و هزینه ها در دفاتر حساب به عنوان مبالغ سود و زیان ثبت می گردند.
یکی از اقدامات اولیه پس از تنظیم حساب های موقت و واسطه محاسبه و پرداخت مالیات است.

تفاوت مالیات تکلیفی و مالیات بر عملکرد چیست؟

منظور از مالیات تکلیفی به آن قسمت از مالیات بر درآمد اشخص گویند که تکلیف کسر و پرداخت آن بر طبق قوانین مصوبه بر عهده پرداخت کنندگان وجوه می‌باشد .

به عنوان مثال به مقدار مالیاتی که کارفرما قبل از پرداخت اجرت کار کارمندان یا پیمانکار آن را کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می نماید گویند .
منظور از مالیات بر عملکرد این است که پس از تنظیم صورت های مالی و مشخص شدن سود و زیان به میزان 25% از سود خالص شرکت به عنوان مالیات بر درآمد کسر گردیده و به حساب سازمان مالیاتی پرداخت می گردد.

تکلیف به واریز مالیات :

بنابراین در مالیات تکلیفی اگر شما دریافت کننده خدمات می‌ باشید ، مکلف هستید که در ارتباط با اشخاص ثالث اعم ازکارمندان،پرسنل ، کارگران و پیمانکاران از شخص کسب کننده درآمد مالیات را کسر و به سازمان مالیاتی واریز کنید.
اما در مالیات بر عملکرد،شرکت مزبور؛ خود،ملزم به پرداخت مالیات بر اساس میزان تعیین شده به حساب سازمان مالیاتی می‌‌‌ ‌باشد.

در مجموع می توان گفت در مالیات تکلیفی انجام امور کسر و پرداخت آن به سازمان مالیاتی بر عهده کارفرما می باشد ، اما در مالیات بر عملکرد،خود کارفرما موظف به کسر و پرداخت مالیات به سازمان مالیاتی می باشد.

شیوه محاسبه و پرداخت مالیات مقرر شده بر عملکرد :

افراد یا شرکت ها در قدم اول برای پرداخت این مالیات باید مقدار سود شرکت مربوطه و زیان آن را در یک دوره مشخص مالی محاسبه کنند و میزان مالیات باید از سود خالص پرداخت شود.

به این صورت که در پایان دوره های مالی تمامی هزینه ها و درآمدها در دفاتر مربوطه ثبت می گردد که سود و زیان نیز به طور دقیق در آن ثبت می شوند و در نهایت مقدار مالیات مقرر شده بر عملکرد را که مقدار آن 25 درصد از سود خالص است ، مطابق قانون های مالیاتی، در زمان مشخص شده به سازمان مالیات پرداخت می کنند.
معمولا شرکت ها برای پرداخت این مالیات چک صادر می کنند و به سازمان مالیات تحویل می دهند.

نکته :

یادآوری این نکته نیز ضروری است که تمامی این مبالغ اعم از درآمدها ، سود ، هزینه ها و زیان در اظهارنامه مالیاتی باید به طور دقیق ثبت شوند.

اظهارنامه مالیاتی  عملکرد :

گزارشی است که خلاصه هایی از عملکردهای مالی شرکت ها و افراد را در یک دوره ی مالی یک ساله شرح می دهد.

این گزارش شامل تمامی فعالیت ها و اطلاعات مالی افراد حقیقی و اشخاص حقوقی می شود، مانند: درآمد، سود و …..
تمامی افراد مکلف اند برای عملکردهای خود اظهارنامهتنظیم کنند و آن را به اداره مالیاتارائه دهند.

چه کسانی مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی عملکرد هستند؟
این اشخاص به دو گروه تقسیم می شوند:

الف- اشخاص پرداخت کننده حقیقی:

بر اساس ماده  ۹۵و ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم کلیه اشخاص حقیقی دارنده کسب وکار که بصورت فردی و یا مشارکتی فعالیت می کنند ، مکلفند برای هر سال مالی خود اظهارنامه مالیاتی تهیه و ارسال نمایند .

ب- اشخاص پرداخت کننده حقوقی :

طبق ماده ۱۱۰ ق م م کلیه اشخاص حقوقی که در اداره ثبت شرکتها به ثبت رسیده اند و تشکل های قانونی که دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه های ذیربط می باشند و اتحادیه های صنفی بر اساس قانون مکلفند برای هرسال مالی ترازنامه وسود وزیان وسایراطلاعات مندرج درفرم اظهارنامه راتهیه وبه سازمان امورمالیاتی تحویل دهند .

تفاوت های میان مالیات مقرر برعملکرد و تکلیفی:

– در مالیات تکلیفی ، مالیات مربوط به شرکت نیست ولی در مالیات مقرر بر عملکرد مالیات وضع شده برای شرکت است .
– مالیات مقرر بر عملکرد مالیاتی است که بر درآمد کلی شرکت وضع می شود و در مالیات تکلیفی مالیات مربوط به درآمد کلی شرکت نیست ، بلکه مالیاتی است که از دستمزد کارکنان یک شرکت کسر می گردد.
پرداخت مالیات مقرر بر عملکرد وظیفه شرکت است و از سود خالص کلی آن کسر می گردد.
در مالیات تکلیفی وظیفه پرداخت آن برعهده کسی که خدمات اراِئه می دهد و دستمزد کارکنان را پرداخت می کند، است.
میزان مالیات مقرر شده از دستمزد کارگران به صورت امانت کسر می گردد و به سازمان مالیات پرداخت می شود.

نکته مالیاتی :

-هرشخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مؤدیان دیگرمی باشد ، درصورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مؤدی در پرداخت مالیات خواهد داشت ، مشمول جریمه ای معادل 20% مالیات پرداخت نشده خواهد بود.

در مواردی که مکلفین به کسر مالیات وزارتخانه ها، شرکت یا موسسه دولتی یا شهرداری باشد ، مسئول امر مشمول مجازات مقرر در قانون تخلفات اداری خواهند بود.

-هرگاه مکلف به کسرمالیات شخص حقوقی غیردولتی باشد ، مدیر یا مدیران مربوطه علاوه بر مسئولیت تضامنی نسبت به پرداخت مالیات و جرائم متعلق ، به حبس تأدیبی از سه ماه تا دو سال محکوم خواهند شد .

برای تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی مدارک و اطلاعات زیر مورد نیاز است : (در توضیح مالیات بر عملکرد)

1-صورت ترارنامه اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول بر حسب مورد
2-صورت سود وزیان برای کلیه اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه عملکرد
3- مبلغ درآمد و فروش داخلی وخارجی
4-گردش حساب مواد اولیه وکالای ساخته شده وکالای بازرگانی(ریالی ) وسایر کالاها
5-صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی،بازرگانی
6-صورت قراردادها ودرآمد پیمانکاری و بهای تمام شده پروژه برای شرکت های پیمانکاری
7-مانده سود و زیان دوره قبل وگردش حساب تعدیلات سنواتی
8-شماره ثبت دفاتر قانونی وکد رهگیری برای اشخاص حقوقی واشخاص حقیقی گروه اول
9-مبلغ مالیات های پرداخت شده
10-نام کاربری ،رمز عبور وکد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اینترنتی اظهارنامه و شماره کارت بازرگانی ومجوز فعالیت
11-اطلاعات ملک اجاری مورد استفاده مودی
12-اطلاعات فروش سال قبل ودرصد افزایش در سال جاری

چند نوع اظهارنامه مالیات بر درآمد در حال حاضر وجود دارد؟ (در توضیح مالیات بر عملکرد)

برای اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی ، ۶ نوع اظهارنامه مالیات بر درآمد تهیه و در دسترس قرارگرفته است :
۱-اظهارنامه مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی (موضوع ماده ۱۱۰ ق م م )که نسبت به سایر اظهارنامه ها مفصل تر است .
۲-اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه اول طبق ماده ۱۰۰ ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م .
۳-اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم طبق ماده ۱۰۰ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م .
۴-اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم طبق ماده ۱۰۰ ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م .
۵-اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی دارنده درآمد املاک ماده ۵۷و۸۰ ق م م .
۶-اظهارنامه انحلال طبق ماده ۱۱۴ و۱۱۶ق م م .

عواقب عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی عملکرد چیست؟ (در توضیح مالیات بر عملکرد)

در صورتی که شرکتها و موسسات ،تشکل های قانونی و اشخاص حقیقی مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکنند مشمول جرایم و تبعات قانونی ذیل را دارد :

1 )

طبق ماده ۱۹۲ ق م م جریمه عدم ارایه اظهارنامه برای شرکت ها و اشخاص حقیقی ۳۰% نسبت به مالیات متعلقه و غیر قابل بخشش و طبق ماده ۲۰۱ هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می باشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شده است استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند علاوه بر جریمه ها و مجازات های مقرر در این قانون ازکلیه معافیت ها و بخشودگی های قانونی در مدت مذکور محروم خواهد شد.

 ۲ )

طبق بند ت ماده ۱۳۲ق م م شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی وحقوقی فعال در مناطق آزاد و سایرمناطق کشور تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است.

اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونه های است که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می شود.

مزایای ارسال اظهارنامه مالیاتی عملکرد چیست؟ (توضیح در مالیات بر عملکرد)

علی رغم اینکه تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی برای مودیان مالیاتی کاری وقت گیر می باشد.
لیکن ارسال اظهارنامه مالیاتی برای مودیان می تواند مزایای قانونی فراهم نماید.
طبق ماده ۱۸۹ شرکت هایی که سه سال متوالی اظهارنامه ارسالی آنها مورد قبول اداره امورمالیاتی واقع شود و اعتراضی به برگ تشخیص صادره نداشته باشند مشمول استفاده از ۵ درصد جایزه خوش حسابی نسبت به مالیات های پرداخت شده ۳ سال می شوند .