گزارش تحلیلی سرمایه
گزارش تحلیلی سرمایه : حسابداری به عنوان رکن اصلی هر واحد اقتصادی، کلیه عملیات و رخدادهای مالی موسسه را تحلیل و طبقه بندی می نماید. تمامی این عملیات را حسابداری به منظور ارائه گزارشات انجام می دهد.
ارائه گزارشات هدف اصلی حسابداری
با توجه به توضیحات فوق الذکر و نظر به این که تصمیمات مدیران هر واحد اقتصادی بر اساس گزارشات ارائه شده توسط حسابداری صورت می پذیرد، می توان به اهمیت و نقش کلیدی این گزارشات پی برد و لیکن آیا این گزارشات کاربردی کدامند؟
دامنه گزارشات در حسابداری تا چه میزان می باشد و حسابدار چند نوع گزارش می تواند ارائه دهد؟
برای پاسخ گویی به این سوالات می توان گفت که دامنه گزارشات در حسابداری به هیچ عنوان محدودیت ندارد و براساس نیازهای مدیریتی، هر واحد حسابداری می تواند گزارشات منحصر به فردی ارائه دهد.
صورت های مالی اصلی حسابداری
تنوع گزارشات بنابر توضیحاتی که ارائه شد، بسیار متنوع است و لیکن حسب اصول و مبانی حسابداری و براساس الزامات اداره دارایی، صورت های مالی اصلی دارای محدودیت می باشد.
اگر بخواهیم صورت های مذکور را نام ببریم، می توانیم به صورت حساب سود و زیان، ترازنامه، صورت حساب سرمایه، صورت وجوه نقد و… اشاره نماییم.
اما آیا براستی این گزارشات و صورت های مالی، پاسخ گوی تمامی نیازهای مدیران برای رهبری و اداره مجموعه مورد مدیریتشان می باشد؟
پاسخ به صورت قاطع منفی است. گزارشات مذکور تنها می تواند وضعیت عملکرد کلی یک موسسه را نشان دهد و مورد استفاده استفاده کنندگان داخلی و خارجی قرار گیرد و لیکن نیاز مدیران فراتر از آن است.
صورت های مالی مورد نیاز مدیران
مدیران برای آن که بتوانند به مدیریتی همه جانبه دست پیدا کنند و در نهایت موفقیت را نصیب موسسه خود نمایند، صورت های مالی متعدد دیگری به غیر از صورت های مالی اصلی فوق الذکر می باشند.
اما به راستی آیا گستره این گزارشات تا کجا ادامه دارد؟ همان طور که قبلاً نیز اشاره شد، حسابدار موظف است تمامی نیازهای مدیریتی را با گزارشاتی که ارائه می دهد، پوشش دهد و لذا می توان گفت گستره گزارشات مذکور به میزان نیاز مدیران مربوطه می باشد.
دامنه ارائه گزارشات حسابداران فراتر از نیاز مدیران
تصور نمایید که مدیر نیازهای خود را اعلام و حسابدار اقدام به تهیه گزارش نماید، آیا این اقدام حسابدار کافی است؟
باز هم با قاطعیت می توانیم پاسخی منفی به این سوال دهیم، زیرا که در این صورت هر چند که خواسته مدیران را اجابت نموده ایم و لی آیا توانسته ایم ایده های جدیدی نیز در ذهن آنها ایجاد نماییم؟
در واقع حسابدار باید با ذهن تحلیل گر خود، فراتر از خواسته مدیران دست به تهیه گزارشات بزند و تنها در این صورت است که موجبات خلق افکار و ایده های جدید خواهد شد و شکوفایی اقتصادی را برای مجموعه خود به ارمغان می آورد.
ارائه گزارشات تحلیلی توسط حسابدار
تنها حسابدار است که با ذهن آشنا به مسائل مالی و تحلیل گر خود می تواند هر گزارشی را مورد تجزیه و تحلیل مجدد قرار دهد و از هر گزارش، گزارشات متنوع جدیدی خلق نماید و به رونق اقتصادی واحد اقتصادی خدمت نماید.
گزارش سود و زیان می تواند مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و هر یک از سطرها و اعداد مندرج در آن منجر به تهیه گزارشاتی جدید گردد.
نسبت های مالی نمونه ای از گزارشات تحلیلی است که از صورت سود و زیان به دست می آید.
پس به عنوان یک حسابدار خلاق و تحلیل گر بودن را به ذهن خود بیاموزیم و به این وسیله علاوه بر شکوفایی اقتصادی واحد مربوطه، موجبات امنیت شغلی بیشتر و درآمدی بالاتر را برای خود هدیه آوریم.
گزارش تحلیلی صورت حساب سرمایه
حسب توضیحات فوق الذکر، امکان تحلیل مجدد تمامی گزارشات وجود دارد. یکی از این گزارشات که در این مقال به آن پرداخته شده است، گزارش تحلیلی صورت حساب سرمایه است.
در صورت حساب سرمایه به ما آموزش داده اند که سرمایه اول دوره درج، برداشت صاحبان سرمایه را از آن کسر و سپس سود را به آن اضافه نماییم تا میزان سرمایه صاحبان سرمایه در پایان دوره مشخص شود.
در خصوص طرز تهیه صورت فوق الذکر هیچ جای صحبتی نیست زیرا که حسب اصول و مقررات حسابداری مجاب به نگارش طبق ترتیب ذکر شده هستیم.
اما به راستی آیا مبلغ به دست آمده به عنوان سرمایه پایان دوره، در کشور ما که دارای تورم اقتصادی هستیم نیز صحیح است؟
صورت حساب سرمایه بر اساس تورم
فرض بفرمایید که با مبلغی مشخص اقدام به سرمایه گذاری و افتتاح یک فروشگاه نموده ایم و با مبلغ اولیه قادر به تهیه مثلاً 50 واحد کالا بوده ایم.
کالاها را با حاشیه سود مورد نظر فروخته و با فرض این که صاحبان سرمایه تنها به میزان سود حاصله، برداشت نموده باشند، با مبلغ سرمایه اولیه ثابت مانده، برای خرید مجدد به بازار می رویم.
با توجه به تورم و افزایش نرخ کالاها، در این نوبت با مبلغ مذکور، تعداد اقلام کالایی کمتری می توان خرید کرد و این روند همواره ادامه خواهد داشت.
از آنجایی که هر کالایی دارای حاشیه سود خاص خود است و لذا کم شدن تعداد اقلام کالایی مذکور، تاثیر مستقیم بر روی سود و زیان واحد اقتصادی دارد.
حال وظیفه حسابدار ایجاب می نماید علاوه بر ارائه گزارش صورت حساب سرمایه اصلی، اقدام به تحلیل کند و موجودی کالای پایان دوره را براساس نرخ کالای اول دوره محاسبه و یا برعکس محاسبه نماید در صورتی که تعداد اقلام ابتدای دوره، در پایان دوره وجود داشت، میزان سرمایه چقدر بود.
همان طور که قبلاً نیز توضیح داده شد، ارائه این گونه گزارشات حائز اهمیت بسیار زیادی است و می تواند به مدیران مجموعه کمک شایانی نماید.
